archeo [1153]
armie i żołnierze [4025]
biografie i wspomnienia [9481]
czasopisma odkrywców [850]
czasy starożytne [1369]
deser [2375]
dla dzieci [1078]
fakty, domysły, interpretacje [1982]
fortyfikacje i podziemia [516]
H I S T M A G . o r g [9]
historia narodów [2120]
historia w obrazkach [331]
KARTY UPOMINKOWE [2]
kolekcje [1529]
koszulki MIASTO MENELI - Custom Factory [2]
królowie, władcy, dyktatorzy [1417]
ludzie, czasy, obyczaje [7490]
machiny wojenne [2194]
mity i religie [1907]
odkryj historię [505]
ofiary wojny [2429]
Pan Samochodzik [179]
plansze, pionki, karty [141]
pod Gwiazdą Dawida [1259]
podróże w czasie i przestrzeni [6334]
polityka i ideologia [4513]
Polska po wojnie [2771]
promocja WIELKA LITERA [1]
rycerze i zakonnicy [2074]
sekretna wojna [885]
tajemnice, skarby, przygody [491]
warsztat [941]
wojny, batalie, potyczki [4663]
zamki, dwory, pałace [530]
Ziemia Obiecana [914]

Przedstawiane czytelnikowi wspomnienia dwóch spośród czterech córek Józefa, Marii i Heleny, powstały na usilne prośby dzieci jednej z nich ponad pół wieku po szczęśliwym powrocie z deportacji bohaterek wydarzeń. Autorki opowiadają o wydarzeniach dziejących się w tym samym czasie, mniej więcej w tym samym miejscu i w tym samym kręgu ludzkim, ale w istocie ich opowieści nie są takie same. Autorki wprawdzie były już to obok siebie, już to w niewielkim oddaleniu, a przecież zapamiętały różne elementy z dziejącej się sekwencji wydarzeń. Zupełnie inny charakter mają zapiski zawarte w trzecim tekście, nazwanym przez autorkę, najmłodszą z córek Józefa i Julii - Łucję, pamiętnikiem. Pamiętnik ten jest w istocie raptularzem, na który składają się krótkie notatki sformułowane językiem nader potocznym i zapisane nieporadnym pismem. Trudno dziwić się tej nieporadności, bowiem autorka w dniu deportacji do Kazachstanu miała dziewięć lat i ukończyła zaledwie dwie klasy szkoły powszechnej. Pisząc, miała na uwadze wydarzenia według niej znaczące i godne uwiecznienia na papierze. Trudno powiedzieć, kiedy dokładnie zapiski zaczęły powstawać. Obecnie tego nie pamięta nawet ich autorka. Do dziś zachowały się kartki zszyte trochę bezładnie w obejmujące lata 1943-1946 trzy poszyty, w których można znaleźć sformułowane niezwykle krótko, pokazane jakby w błysku flesza wydarzenia związane ze świętami i z prozaiczną codziennością, w której pojawia się katastrofalna sprawa zgubionego przez autorkę klucza do biura partkoma (sekretarza komitetu partyjnego), pojawia się również informacja o znaczącym wydarzeniu, którym było otrzymanie obuwia, tj. pimów, pojawia się także rodzaj wzruszającej, przekazanej tylko papierowi w formie listu skargi do Ojca na rozpaczliwe warunki życia, z którymi codziennie boryka się jej rodzina i inni przywleczeni na kazachskie stepy Polacy.
Andrzej Obrębski

Klienci, którzy oglądali tą książkę oglądali także: