archeo [1155]
armie i żołnierze [4037]
biografie i wspomnienia [9546]
czasopisma odkrywców [851]
czasy starożytne [1375]
deser [2386]
dla dzieci [1085]
fakty, domysły, interpretacje [2008]
fortyfikacje i podziemia [517]
H I S T M A G . o r g [9]
historia narodów [2133]
historia w obrazkach [333]
KARTY UPOMINKOWE [2]
kolekcje [1538]
koszulki MIASTO MENELI - Custom Factory [2]
królowie, władcy, dyktatorzy [1420]
ludzie, czasy, obyczaje [7532]
machiny wojenne [2200]
mity i religie [1917]
odkryj historię [507]
ofiary wojny [2441]
Pan Samochodzik [179]
plansze, pionki, karty [141]
pod Gwiazdą Dawida [1260]
podróże w czasie i przestrzeni [6363]
polityka i ideologia [4538]
Polska po wojnie [2778]
promocja WIELKA LITERA [1]
rycerze i zakonnicy [2082]
sekretna wojna [885]
tajemnice, skarby, przygody [493]
warsztat [941]
wojny, batalie, potyczki [4687]
zamki, dwory, pałace [532]
Ziemia Obiecana [922]

Pomysł napisania „biografii” Wysp Cooka kiełkował we mnie od dawna. Kraj ten jest bowiem niemal zupełnie nieznany polskiemu czytelnikowi, a w najlepszym razie budzi pocztówkowe skojarzenia z egzotycznym krajobrazem, w którym palmy kokosowe pochylają się nad plażami pokrytymi białym piaskiem i oblewanymi lazurowymi wodami Oceanu Spokojnego. Obrazek ten, aczkolwiek do pewnego stopnia prawdziwy, stanowi jednak zaledwie niewielki fragment wyspiarskiej rzeczywistości. A ponieważ zadaniem naukowców i ekspertów jest prezentowanie i analizowanie przyczyn, przebiegu oraz skutków różnorodnych wydarzeń i procesów (nie tylko stanowiących mainstream bieżących zainteresowań społecznych, lecz także tych, których potencjalne znaczenie nie zostało jeszcze należycie docenione, a nawet dostrzeżone), toteż realizacja projektu polegającego na przedstawieniu i wyjaśnieniu złożoności panoramy stosunków społecznych, gospodarczych i politycznych Wysp Cooka, wpisuje się w postrzeganie (a zarazem wartościowanie) nauki przez pryzmat jej użyteczności dla poszerzania horyzontów poznawczych i rozumienia określonych zagadnień przez całe społeczeństwo. Odpowiadając natomiast na pytanie o zasadność prowadzenia badań dotyczących sytuacji tego akurat państwa, należy stwierdzić, że Wyspy Cooka stanowią swoistą soczewkę, ogniskującą problemy i wyzwania, z którymi borykają się wszystkie małe, wyspiarskie wspólnoty pacyficzne. Należą do nich przede wszystkim peryferyjne położenie geograficzne; wzajemne oddalenie poszczególnych części składowych; niekorzystne zmiany klimatyczne i środowiskowe; niewielki potencjał demograficzny; powolny rozwój społeczny (w tym niski poziom wykształcenia i kwalifikacji zawodowych mieszkańców); ujemny bilans migracyjny; podatność na przyswajanie zewnętrznych wzorców kulturowych, wypierających rodzimą kulturę i obyczajowość; stanowiący spuściznę kolonialną wysoki poziom zależności politycznej i gospodarczej od dawnej metropolii; warunkowana ograniczonym dostępem do zasobów ludzkich, materiałowych i finansowych niska efektywność instytucji publicznych; nadmierna elastyczność rozwiązań ustrojowych i niestabilność systemu partyjnego; wysoki poziom zależności od zewnętrznych źródeł finansowania; a nawet niejedno-znaczność statusu prawnomiędzynarodowego. To (niepełne) wyliczenie wyraźnie wskazuje, że badanie sytuacji społecznej, gospodarczej i politycznej Wysp Cooka może stanowić (i istotnie stanowiło) pasjonującą przygodę naukową, prowadzącą niekiedy do całkiem zaskakujących (a tym samym odkrywczych) wniosków.

Bartłomiej H. Toszek

Klienci, którzy oglądali tą książkę oglądali także: