Ochrona i konserwacja historycznej architektury modernistycznej Gdyni
Wydawnictwo Politechniki GdańskiejRok wydania: 2021
ISBN: 978-83-7348-838-0
Oprawa: miękka
Ilość stron: 350
Wymiary: 210 x 270
Dostępność: Na półce
89.00 zł
Architektura modernistyczna w Polsce stała się w ostatnich latach przedmiotem szerokiego zainteresowania specjalistów zajmujących się historią architektury i konserwacją zabytków. Zmienia się także stopniowo społeczne nastawienie do tej części dziedzictwa kulturowego i rośnie grono miłośników architektury XX w. W coraz szerszym zakresie, choć nadal nie bez przeszkód, najlepsze dzieła architektury modernistycznej obejmowane są ochroną prawną. Po okresie degradacji i deformujących przekształceń liczne budynki modernistyczne zaczynają być doceniane i poddawane działaniom, które zapewniają ich zachowanie i przywracają zatarte walory. Bardzo wiele dowodów tej przemiany obserwujemy także na terenie Gdyni. Wśród wielu miast Polski Gdynia zajmuje miejsce szczególne. Powstanie portu i miasta było efektem intensywnego i relatywnie krótkiego procesu, wynikającego z uwarunkowań międzywojennych. Port i miasto są symbolami dokonań odrodzonej Polski porozbiorowej i całego dwudziestolecia międzywojennego.
W Gdyni brak wielowiekowej zabudowy oznacza z jednej strony brak wielu problemów, z jakimi borykają się inne miasta historyczne, związanych np. ze starą i zdegradowaną zabudową, z drugiej jednak strony przekłada się na specyficzne walory kulturowe, które nie dla wszystkich są oczywiste, a w dużym stopniu są dopiero stopniowo odkrywane. Tu, jak mało gdzie, międzywojenna historia splata się ze współczesnością, także dzięki mieszkańcom, którzy od początków są silnie związani z miastem. To społeczność Gdyni – mieszkańcy, właściciele domów, budowniczowie i architekci – przeniosła tradycję przez zawirowania historii – okres II wojny światowej oraz czasy PRL – przekazując ją kolejnym pokoleniom oraz nowym mieszkańcom. Ta kontynuacja i ciągłość to nieoceniony potencjał miasta.
Początki architektury modernistycznej w Gdyni przypadły na koniec lat 20. XX w. W latach 30. nastąpił rozkwit tej architektury, trwający aż do wybuchu II wojny światowej, która przyniosła architektoniczny zastój, a w końcowej fazie destrukcję zabudowy. Po wojnie nastąpił nowy etap w dziejach architektury modernistycznej, którego koniec trudno jest jednoznacznie określić. Przez kilka lat bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej widoczne były próby powrotu do rozwiązań sprzed okupacji: nowe budynki projektowali przedwojenni architekci, działalność prowadzili przedwojenni inwestorzy i prywatne firmy budowlane. Ten silny związek zaczął zanikać z końcem lat 40. XX w. wobec utrwalania się nowych uwarunkowań politycznych oraz pojawienia się architektury socrealistycznej, zrywającej z tradycją modernistyczną.
Powrót założeń i form modernistycznych w architekturze nastąpił w pewnym stopniu w drugiej połowie lat 50. XX w., przejawiając się głównie cechami funkcjonalno-estetycznymi, jednak już w nowej sytuacji politycznej i gospodarczej. Architektura modernistyczna odrodziła się i trwała przez kolejne lata, a koniec tego okresu nie jest łatwy do ustalenia. Z bardzo wielu rozwiązań, które stanowiły zdobycz architektury modernistycznej, korzystamy do dzisiaj.
W książce skoncentrowano się na architekturze okresu międzywojennego oraz pierwszych lat po wojnie. Architektura okresu międzywojennego została już dobrze zbadana i opracowana, a upływ czasu pozwala mieć do niej dystans niezbędny do dokonania podsumowania. Ponadto architektura lat międzywojennych pozostaje nadal głównym celem działań konserwatorskich. Sięgnięto także do przykładów z architektury powojennej, aby ukazać relacje pomiędzy architekturą modernistyczną z lat międzywojennych i powojennych. Istnieje całkiem liczna grupa budynków, które należą i do jednego, i do drugiego okresu. Szczególny nacisk położono na zespół zabudowy dzielnicy centralnej, czyli śródmieście Gdyni, które zostało ukształtowane w okresie międzywojennym i którego znaczna część podlega ochronie jako zabytkowy układ urbanistyczny, a od 2015 r. jest jednym z Pomników Historii, ustanowionych przez Prezydenta RP. Tu znajduje się największe skupisko budynków modernistycznych w mieście.
W Gdyni brak wielowiekowej zabudowy oznacza z jednej strony brak wielu problemów, z jakimi borykają się inne miasta historyczne, związanych np. ze starą i zdegradowaną zabudową, z drugiej jednak strony przekłada się na specyficzne walory kulturowe, które nie dla wszystkich są oczywiste, a w dużym stopniu są dopiero stopniowo odkrywane. Tu, jak mało gdzie, międzywojenna historia splata się ze współczesnością, także dzięki mieszkańcom, którzy od początków są silnie związani z miastem. To społeczność Gdyni – mieszkańcy, właściciele domów, budowniczowie i architekci – przeniosła tradycję przez zawirowania historii – okres II wojny światowej oraz czasy PRL – przekazując ją kolejnym pokoleniom oraz nowym mieszkańcom. Ta kontynuacja i ciągłość to nieoceniony potencjał miasta.
Początki architektury modernistycznej w Gdyni przypadły na koniec lat 20. XX w. W latach 30. nastąpił rozkwit tej architektury, trwający aż do wybuchu II wojny światowej, która przyniosła architektoniczny zastój, a w końcowej fazie destrukcję zabudowy. Po wojnie nastąpił nowy etap w dziejach architektury modernistycznej, którego koniec trudno jest jednoznacznie określić. Przez kilka lat bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej widoczne były próby powrotu do rozwiązań sprzed okupacji: nowe budynki projektowali przedwojenni architekci, działalność prowadzili przedwojenni inwestorzy i prywatne firmy budowlane. Ten silny związek zaczął zanikać z końcem lat 40. XX w. wobec utrwalania się nowych uwarunkowań politycznych oraz pojawienia się architektury socrealistycznej, zrywającej z tradycją modernistyczną.
Powrót założeń i form modernistycznych w architekturze nastąpił w pewnym stopniu w drugiej połowie lat 50. XX w., przejawiając się głównie cechami funkcjonalno-estetycznymi, jednak już w nowej sytuacji politycznej i gospodarczej. Architektura modernistyczna odrodziła się i trwała przez kolejne lata, a koniec tego okresu nie jest łatwy do ustalenia. Z bardzo wielu rozwiązań, które stanowiły zdobycz architektury modernistycznej, korzystamy do dzisiaj.
W książce skoncentrowano się na architekturze okresu międzywojennego oraz pierwszych lat po wojnie. Architektura okresu międzywojennego została już dobrze zbadana i opracowana, a upływ czasu pozwala mieć do niej dystans niezbędny do dokonania podsumowania. Ponadto architektura lat międzywojennych pozostaje nadal głównym celem działań konserwatorskich. Sięgnięto także do przykładów z architektury powojennej, aby ukazać relacje pomiędzy architekturą modernistyczną z lat międzywojennych i powojennych. Istnieje całkiem liczna grupa budynków, które należą i do jednego, i do drugiego okresu. Szczególny nacisk położono na zespół zabudowy dzielnicy centralnej, czyli śródmieście Gdyni, które zostało ukształtowane w okresie międzywojennym i którego znaczna część podlega ochronie jako zabytkowy układ urbanistyczny, a od 2015 r. jest jednym z Pomników Historii, ustanowionych przez Prezydenta RP. Tu znajduje się największe skupisko budynków modernistycznych w mieście.
Klienci, którzy oglądali tą książkę oglądali także:
• Tajne sejfy Bieruta i Bermana
• Nieśmiertelne życie Henrietty Lacks
• Wesołych świąt!
• Od Karkonosza do Flinsa
• Powstanie Wielkopolskie 1918 - 1919
• Polskie pieśni patriotyczne
• Modernizm zapoznany
• Okultystyczne korzenie nazizmu
• Przewodnik po architekturze modernistycznej Breslau/Wrocław
• Historya dwóch lat 1861-1862 Tom 2
• Nieśmiertelne życie Henrietty Lacks
• Wesołych świąt!
• Od Karkonosza do Flinsa
• Powstanie Wielkopolskie 1918 - 1919
• Polskie pieśni patriotyczne
• Modernizm zapoznany
• Okultystyczne korzenie nazizmu
• Przewodnik po architekturze modernistycznej Breslau/Wrocław
• Historya dwóch lat 1861-1862 Tom 2
