archeo [1153]
armie i żołnierze [4021]
biografie i wspomnienia [9459]
czasopisma odkrywców [850]
czasy starożytne [1367]
deser [2374]
dla dzieci [1078]
fakty, domysły, interpretacje [1973]
fortyfikacje i podziemia [516]
H I S T M A G . o r g [9]
historia narodów [2115]
historia w obrazkach [331]
KARTY UPOMINKOWE [2]
kolekcje [1529]
koszulki MIASTO MENELI - Custom Factory [2]
królowie, władcy, dyktatorzy [1416]
ludzie, czasy, obyczaje [7476]
machiny wojenne [2187]
mity i religie [1901]
odkryj historię [505]
ofiary wojny [2427]
Pan Samochodzik [179]
plansze, pionki, karty [141]
pod Gwiazdą Dawida [1259]
podróże w czasie i przestrzeni [6327]
polityka i ideologia [4503]
Polska po wojnie [2764]
promocja WIELKA LITERA [1]
rycerze i zakonnicy [2070]
sekretna wojna [886]
tajemnice, skarby, przygody [491]
warsztat [941]
wojny, batalie, potyczki [4656]
zamki, dwory, pałace [530]
Ziemia Obiecana [914]

Mapa „Twierdza Grudziądz” przedstawia budowle forteczne i garnizonowe, wzniesione w Grudziądzu i okolicach w latach 1776 – 1945: nowożytne fortyfikacje fryderycjańskie, forty piechoty i festy, baterie artyleryjskie, schrony, fortyfikacje mobilizacyjne z I i II wojny światowej, urządzenia obrony i ochrony przeciwlotniczej z okresu okupacji, a także zespoły koszarowe i magazynowe, place ćwiczeń, strzelnice i inne budowle garnizonowe łącznie z poligonem w Grupie. Budowle twierdzy Grudziądz zostały ukazane na tle współczesnego planu miasta oraz na podkładzie mapy historycznej, opracowanej na początku XX wieku.

Odwzorowanie tak wielu lat historii na pojedynczej mapie wiąże się z kilkoma ograniczeniami. Ukazanie wszystkich zmian, jakim w tym czasie ulegały obiekty twierdzy, wymagałoby nadmiernie rozbudowanej, trudnej w odbiorze symboliki, zaciemniającej właściwy wizerunek fortyfikacji. Dlatego zrezygnowano ze szczegółowego prezentowania stadiów rozwojowych, poprzestając na prezentacji wybranych, najbardziej charakterystycznych form budowli. Zaznaczono też obiekty, które na różnych etapach rozwoju twierdzy przestały istnieć. Mapa ma więc charakter kumulacyjny, a twierdza w przedstawionym na niej kształcie nigdy nie funkcjonowała w rzeczywistości.

Dla czytelności zrezygnowano z prezentacji niektórych niezachowanych elementów fortyfikacji, w tym z ziemnych pozycji strzeleckich z lat 1914 i 1920, w dużym stopniu pokrywających się z pozycją drugowojenną.

Obecny stan zachowania obiektów twierdzy Grudziądz jest zróżnicowany. Podczas zwiedzania indywidualnego budowli podziemnych należy koniecznie zapewnić dobre oświetlenie i zachować szczególną ostrożność. Niektóre obiekty można zwiedzać w ramach stałych lub czasowych tras turystycznych.

Opracowanie: Jacek Biesiadka, Andrzej Gawlak, Piotr Gierlasiński, Włodzimierz Grabowski, Szymon Kucharski, Cezary Piotrowski, Kamil Tomczyk, Mariusz Wojciechowski

Redakcja: Jacek Biesiadka

Klienci, którzy oglądali tą książkę oglądali także: