Acrostichis własnego wyobrażenia Kniaża Wielkiego Moskiewskiego
Sub LupaRok wydania: 2016
Seria: Biblioteka Dawnej Literat. Popularnej i Okoliczn.
ISBN: 978-83-64003-62-2
Oprawa: miękka
Ilość stron: 156
Wymiary: 135 x 180
Dostępność: Na półce
18.00 zł
powrót
Acrostichis (1581), pierwszy polskojęzyczny druk, jaki ukazał się w Toruniu, to najosobliwszy utwór reprezentujący antymoskiewską literaturę propagandową z czasów Stefana Batorego. Jest on blisko w połowie swej objętości wierszowaną, dialogiczną adaptacją najsłynniejszego łacińskiego pamfletu na cara Iwana Groźnego: De magni Moschoviae ducis Ioannis Basiliadis tyrannide (Srogie i niesłychane okrucieństwo Iwana Wasilewicza, wielkiego kniazia moskiewskiego) Aleksandra Gwagnina (1574). Ten napisany rymowanym, nieomal średniowiecznym wierszem intonacyjnozdaniowym, językowo archaiczny, by nie rzec – prymitywny, pełen kolokwializmów, dosadnych porównań, wyrażeń przysłowiowych, groteskowych obrazów dialog toczy się pomiędzy dwoma głównymi postaciami: uosobionym Sumieniem i carem Iwanem. Pozostający pod wpływem konwencji moralitetu, w którym zatwardziały grzesznik stawał przed sądem Bożym, jest jednak Acrostichis przede wszystkim pamfletem politycznym, nawołującym do walnej rozprawy z rosyjskim carem, przedstawionym jako barbarzyński, orientalny despota, zaś zasadniczą część utworu stanowi „srogie kazanie” Sumienia – pełna patosu mowa oskarżycielska z nieszczędzącym makabrycznych szczegółów rejestrem mordów, jakich dopuścił się „tyran Północy”.
Walenty Neothebel (1538–1601) był wywodzącym się z Lipska polsko-niemieckim kaznodzieją i teologiem luterańskim. Nie wiadomo, gdzie się kształcił i działał przed 1581 r., kiedy to w toruńskiej oficynie Melchiora Neringa ukazały się drukiem jedyne jego dzieła w języku polskim. Przekazał w nich zaledwie garść informacji o sobie: był wówczas „ministrem Słowa Bożego” w Modliborzycach na Kujawach, związanym ze środowiskami różnowierczymi Wielkopolski, przede wszystkim zaś z możnym ich protektorem, kasztelanem śremskim Rafałem Leszczyńskim, któremu zadedykował oba swe utwory: Acrostichis oraz Raphaelahi, to jest Lekarstwo Boże. Ten ostatni to napastliwa, pełna inwektyw polemika z „papieżem arian” Marcinem Czechowicem i jego Rozmowami chrystyjańskimi z 1575 r. „Ksiądz Tebel”, jak zwał go jeden z religijnych adwersarzy, rozprawiał się w niej z dogmatami antytrynitarzy i anabaptystów, tłumacząc i komentując w nader potocznym i rubasznym, kaznodziejskim stylu łacińskie wersety biblijne. Kilka lat później znalazł się w Księstwie Oleśnickim na Dolnym Śląsku: 26 stycznia 1589 r. przyjął nominację na proboszcza fary w Trzebnicy, gdzie jako pastor utriusque gentis Trebnicianae („trzebniczan obojga narodów”) i dziedzic na Droszowie pozostał do śmierci. Z okresu tego zachował się trzeci i ostatni z jego utworów: łacińskie Epitalamium na zaślubiny Johanna Lange i Anny Keppich (1600). Zmarł 9 listopada 1601 r. w Trzebnicy.
Walenty Neothebel (1538–1601) był wywodzącym się z Lipska polsko-niemieckim kaznodzieją i teologiem luterańskim. Nie wiadomo, gdzie się kształcił i działał przed 1581 r., kiedy to w toruńskiej oficynie Melchiora Neringa ukazały się drukiem jedyne jego dzieła w języku polskim. Przekazał w nich zaledwie garść informacji o sobie: był wówczas „ministrem Słowa Bożego” w Modliborzycach na Kujawach, związanym ze środowiskami różnowierczymi Wielkopolski, przede wszystkim zaś z możnym ich protektorem, kasztelanem śremskim Rafałem Leszczyńskim, któremu zadedykował oba swe utwory: Acrostichis oraz Raphaelahi, to jest Lekarstwo Boże. Ten ostatni to napastliwa, pełna inwektyw polemika z „papieżem arian” Marcinem Czechowicem i jego Rozmowami chrystyjańskimi z 1575 r. „Ksiądz Tebel”, jak zwał go jeden z religijnych adwersarzy, rozprawiał się w niej z dogmatami antytrynitarzy i anabaptystów, tłumacząc i komentując w nader potocznym i rubasznym, kaznodziejskim stylu łacińskie wersety biblijne. Kilka lat później znalazł się w Księstwie Oleśnickim na Dolnym Śląsku: 26 stycznia 1589 r. przyjął nominację na proboszcza fary w Trzebnicy, gdzie jako pastor utriusque gentis Trebnicianae („trzebniczan obojga narodów”) i dziedzic na Droszowie pozostał do śmierci. Z okresu tego zachował się trzeci i ostatni z jego utworów: łacińskie Epitalamium na zaślubiny Johanna Lange i Anny Keppich (1600). Zmarł 9 listopada 1601 r. w Trzebnicy.
Klienci, którzy oglądali tą książkę oglądali także:
• Amerykańskie ciężkie okręty artyleryjskie na tle konstrukcji innych państw. Tom 12
• Anatomia wojownika
• Pamiątka śmierci małżonki
• Acta Archaeologica Lodziensia
• Trzy mowy gratulacyjne z okazji zwycięstwa nad Moskwicinami
• Życie pełne historii
• Dwa kazania wygłoszone po śmierci królowej Konstancji i Zygmunta III
• Achtung! Banditen!
• Dyfuzja innowacji
• Samozagłada polskiej gospodarki 1989-2016
• Anatomia wojownika
• Pamiątka śmierci małżonki
• Acta Archaeologica Lodziensia
• Trzy mowy gratulacyjne z okazji zwycięstwa nad Moskwicinami
• Życie pełne historii
• Dwa kazania wygłoszone po śmierci królowej Konstancji i Zygmunta III
• Achtung! Banditen!
• Dyfuzja innowacji
• Samozagłada polskiej gospodarki 1989-2016
Recenzje
| Brak recenzji tej pozycji |
